गायकका गुण
हृधशब्द : जसको शब्द अर्थात आवाज मधुर र सुरिलो छ ।
सुशासीर : जसको वाणीमा अभ्यास बिना नै राग स्वरूप व्यक्त गर्ने धर्म छ ।
ग्रहमोक्षविचक्षण : जो ग्रह र न्यासको नियम जान्दछ ।
रागरागांगकोविद : जो रागांग, भाषांग आदिको जानकारी राख्दछ ।
प्रबन्धगाननिष्णात : जो प्रबन्ध गानमा निपुण छ ।
विविधालप्पितत्ववित : जसलाई आलाप गर्ने विधिको ग्यान छ ।
सर्वस्थानोच्चगमकेष्वनायासलसद्गती : जसले तिनै सप्तकमा सरल तरिकाले गमक लिन सक्दछ । आयत्तकंठ : जसको कण्ठबाट खुल्ला आवाज आउँछ ।
तालग्य : जसलाई तालको ग्यान छ ।
सावधान : जसले एकाग्र भएर सावधानीपूर्वक गाउँछ ।
जितश्रम : जसले गाउँदा कठिन महशुश नहोस र सरल ढङ्गबाट गाओस ।
शुद्ध्च्छायालगाभिग्य : जो शुद्ध, छायालय र सङ्कीर्णको भेद जान्दछ ।
सर्वकाकुविशेषवित : जो ६ प्रकारका काकुको प्रयोग जान्दछ ।
अपारस्थायसंचार : जसले गाउँदा अनेक स्थाय अर्थात भाग बनाएर गाउन सक्दछ ।
सर्वदोषविजर्वित : जसमा गायन वादनमा कुनै प्रकारको दोष नहोस ।
कृयापर : जसको नियमित अभ्यास छ ।
अजस्रलय : जो अत्यन्त लयदार छ ।
सुघट : जो सुन्दर छ, जसलाई देख्दा श्रोताले घृणा नगरोस ।
धारणान्वित : जो धारणवान होस ।
स्फुर्जन्निर्जवन : जसले गाउँदा मेघ गर्जन जस्तो गम्भीर आवाज होस ।
हारिरह : कट्भजनोद्धुर : जसको गायनद्वारा श्रोताको मन मोहित हुन सक्छ ।
सुसम्प्रदाय : जसको गुरु परम्परा उच्छ कोटीको छ ।
Reference: ©सङ्गीत सूत्र(भाग-१) -------- धनबहादुर गोपाली
हृधशब्द : जसको शब्द अर्थात आवाज मधुर र सुरिलो छ ।
सुशासीर : जसको वाणीमा अभ्यास बिना नै राग स्वरूप व्यक्त गर्ने धर्म छ ।
ग्रहमोक्षविचक्षण : जो ग्रह र न्यासको नियम जान्दछ ।
रागरागांगकोविद : जो रागांग, भाषांग आदिको जानकारी राख्दछ ।
प्रबन्धगाननिष्णात : जो प्रबन्ध गानमा निपुण छ ।
विविधालप्पितत्ववित : जसलाई आलाप गर्ने विधिको ग्यान छ ।
सर्वस्थानोच्चगमकेष्वनायासलसद्गती : जसले तिनै सप्तकमा सरल तरिकाले गमक लिन सक्दछ । आयत्तकंठ : जसको कण्ठबाट खुल्ला आवाज आउँछ ।
तालग्य : जसलाई तालको ग्यान छ ।
सावधान : जसले एकाग्र भएर सावधानीपूर्वक गाउँछ ।
जितश्रम : जसले गाउँदा कठिन महशुश नहोस र सरल ढङ्गबाट गाओस ।
शुद्ध्च्छायालगाभिग्य : जो शुद्ध, छायालय र सङ्कीर्णको भेद जान्दछ ।
सर्वकाकुविशेषवित : जो ६ प्रकारका काकुको प्रयोग जान्दछ ।
अपारस्थायसंचार : जसले गाउँदा अनेक स्थाय अर्थात भाग बनाएर गाउन सक्दछ ।
सर्वदोषविजर्वित : जसमा गायन वादनमा कुनै प्रकारको दोष नहोस ।
कृयापर : जसको नियमित अभ्यास छ ।
अजस्रलय : जो अत्यन्त लयदार छ ।
सुघट : जो सुन्दर छ, जसलाई देख्दा श्रोताले घृणा नगरोस ।
धारणान्वित : जो धारणवान होस ।
स्फुर्जन्निर्जवन : जसले गाउँदा मेघ गर्जन जस्तो गम्भीर आवाज होस ।
हारिरह : कट्भजनोद्धुर : जसको गायनद्वारा श्रोताको मन मोहित हुन सक्छ ।
सुसम्प्रदाय : जसको गुरु परम्परा उच्छ कोटीको छ ।
Reference: ©सङ्गीत सूत्र(भाग-१) -------- धनबहादुर गोपाली
Comments
Post a Comment